(message précédent : 16 aoà»t)
(rapide traduction ; le texte, en espéranto seulement, se trouve sur le site de SAT : ici)

Le 17 aoà»t / La 17-an de aÅ­gusto

HodiaÅ­ estas la lasta tago por mi kaj mia edzino tranokti en tiu ĉi domo. Ni venis ĉi tien en 1975, do mi vivis en tiu ĉi domo 36 jarojn. Feliĉe mia najbaro aĉetis kaj uzos Ä in. Tiu familio konsistas el gepatroj iom pli maljunaj ol ni, iliaj filo kaj bofilino kaj iliaj du nepinoj. Ilia domo ne estas tiel granda, tial tiuj gepatroj eble uzos tiun ĉi domon. Ili volas uzi ankaÅ­ kelkajn meblojn, kaj tio Ä ojigas min, ĉar ni ne bezonas forĵeti tiujn kiel rubaĵojn. Posttagmeze mi purigis tiujn meblojn kun granda zorgo, alparolante al ili : “Koran dankon pro via longjara servo al ni. Mi volas, ke vi plu servu por mia najbaro†. Mi eĉ iom larmis.

Aujourd’hui, c’est le dernier jour àpasser dans cette maison, pour moi et ma femme. Nous sommes arrivés ici en 1975, j’ai donc vécu dans cette maison pendant 36 ans. Par bonheur, mon voisin l’a achetée et l’utilisera. Cette famille est constituée de parents un peu plus âgés que nous, leur fils et leur belle-fille et leurs deux petites-filles. Leur maison n’est pas si grande, c’est pourquoi ces parents utiliseront peut-être notre maison. Ils veulent utiliser aussi quelques meubles et cela me réjouit car je n’aurai pas àles jeter comme des déchets. L’après-midi, j’ai nettoyé ces meubles avec le plus grand soin, en leur parlant : “Un remerciement cordial pour nous avoir servi pendant de longues années. Je souhaite que vous continuiez àservir mon voisin.†. J’ai même pleuré un peu.

Du plantoj fariÄ is Å atataj

Post la katastrofo oni ekhavis intereson pri du plantoj. Unu estas momordiko (en la japana, nigauri, maldolĉa kukumo), kiun vi vidas supre en la foto.
La granda cunamo detruis nukleajn centralojn (ne nur tiujn en FukuÅ ima, sed damaÄ etis ankaÅ­ aliajn), tial mankas elektro. La registaro instrukciis al la industria mondo, ke ĉiuj kompanioj Å paru elektron je 15%. Se kompanioj ne povas plenumi tiun postulon, ili devas pagi punmonon. Ordinaraj familioj ne devas obei tiun instrukcion, sed ĉiuj havas konscion pri elektro-Å parado.
Japana somero estas netolereble varma. Kiamaniere oni povas vivi en tia somero, ne uzante aÅ­ malmulte uzante klimatizilon ? Tiam helpas tiu planto. Vidu, Ä i kovras la fenestron kiel verda kurteno. Samtempe Ä i donas al ni kukumojn. Tiamaniere sen klimatizilo, oni povas malvarmigi ĉambrojn. AnkaÅ­ tiu najbaro vartas momordikojn, kaj antaÅ­hieraÅ­ la edzino donis al ni kelkajn kukumojn. Eble en la venonta jaro la fenestroj de tiu ĉi domo estos kovritaj per tiuj volvotigaj plantoj.

Deux plantes sont maintenant très appréciées

Après la catastrophe, on s’est intéressé àdeux plantes. L’une est la momordique (en japonais, nigauri, concombre amer) que vous voyez sur la photo au-dessus.
Le grand tsunami a détruit des centrales nucléaires (pas seulement celles de Fukushima mais en a aussi un peu endommagé d’autres), c’est pourquoi l’électricité manque. Le gouvernement a donné des instructions au monde industriel, pour que toutes les compagnies économisent 15% d’électricité. Si les compagnies ne peuvent remplir cette exigence, elles doivent payer une amende. Les familles ordinaires ne sont pas obligées d’obéir àcette instruction mais toutes ont conscience qu’il faut économiser l’électricité.
L’été japonais est très chaud, c’est intenable. De quelle manière peut-on vivre dans un tel été sans utiliser, ou très peu, un climatiseur ? C’est làque cette plante, la momordique, aide. Voyez, elle couvre la fenêtre comme un rideau vert. En même temps, elle nous donne des concombres. De cette manière, sans climatiseur, on peut rafraîchir des pièces. Notre voisin aussi soigne ses momordiques et, avant-hier, sa femme nous a donné quelques concombres. Peut-être que l’année prochaine, les fenêtres de notre maison seront couvertes de ces plantes grimpantes.

La alia estas sunfloro. Kian efikon Ä i havas ? Ĉu ili malvarmigas la klimaton ? Tute ne. Ĉu ili kuraÄ igas nin ? Eble jes, sed ne temas pri tio. Ili ensuĉas radioaktivaĵojn. La ĵurnalo Mainiĉi jene raportis la 8an de aÅ­gusto :
En marto 10 junaj komercistoj en la urbo FukuŠima iniciatis projekton “Nutrogepatroj de sunfloroj de FukuŠima†. Ili sendas semojn de sunfloroj al nutrogepatroj en la tuta Japanio, kiuj plantas kaj rikoltos semojn, kaj en la venonta jaro tiujn oni semos en FukuŠima. Ili sendis anoncon pri tiu projekto al ĵurnaloj, kaj tuj venis multaj kandidatoj pri nutrogepatroj.
Ekspedlaboron ili petis de la laborejo de handikapuloj, tial tiuj havis laboron kaj monon pro tio. Kiam oni rikoltos semojn de sunfloroj, oni povos sendi tiujn per poÅ to al FukuÅ ima, sed la prizorgantoj volas, ke ili venu al FukuÅ ima, kunportante la semojn, por interamikiÄ i kun lokaj homoj. Semoj jam vojaÄ is al 13000 nutrogepatroj kaj bele floras sunfloroj.
Beligisto s-ro Onĵooĵi, 46-jara, en la gubernio KanagaÅ­a, petis de siaj 50 klientoj la semadon. Li diras : “Kiam mi pripensis, kion mi povos fari por la suferantoj, mi sciis tiun projekton. Mi tuj kandidatiÄ is. Ĉiun tagon mi vidas sunflorojn kreski, pensante pri fukuÅ ima-anoj, kaj tio kuraÄ igas min†.
La prizorganto planas fari grandegan labirinton per tiuj sunfloroj kaj volas, ke geknaboj de FukuÅ ima, kiuj nun ne povas ludi ekstere, Ä uu Ä in. Vi povas vidi la projekton en tiu paÄ o.
Tamen la problemo okazos poste. Ja, sunfloroj ensuĉas radioaktivaĵojn, sed radioaktiveco neniam malaperos. Kien oni forĵetos la velkintajn sunflorojn plenajn de radioaktiveco ? La ĵurnalo ne raportis tion.

L’autre plante est le tournesol. Quel effet a-t-il ? Refroidit-il le climat ? Pas du tout. Nous encourage-t-il ? Peut-être que oui, mais il ne s’agit pas de cela. Les tournesols absorbent des particules de radioactivité. Le journal Mainichi rapporte ainsi, le 8 aoà»t :
En mars, 10 jeunes commerçants, dans la ville de Fukushima, ont lancé un projet “Parents nutritifs de tournesols dans Fukushima†. Ils envoient des graines de tournesol àdes “parents nutritifs†dans le Japon tout entier, ceux-ci les plantent et récoltent les graines et, l’année prochaine, on les sèmera àFukushima. Ils ont envoyé l’annonce de ce projet àdes journaux et aussitôt se sont annoncés de nombreux candidats.
Ils ont confié le travail d’expédition àun centre de travail pour handicapés, ainsi ceux-ci ont eu de l’argent et du travail. Quand on récoltera les graines de tournesol, on pourra les envoyer par la poste àFukushima, mais les responsables veulent que les personnes viennent àFukushima, en apportant les graines, pour se lier d’amitié avec les personnes locales. Des graines ont déjàvoyagé à13000 “parents nutritifs†et les tournesols fleurissent en beauté.
Un gérant de centre de beauté, Mr Onjooji, 46 ans, dans la préfecture Kanagawa, a demandé de semer àses 50 clients. Il raconte : “Quand j’ai réfléchi àce que je pourrais faire pour les victimes, j’ai appris ce projet. Je me suis tout de suite porté candidat. Chaque jour, je vois des graines de tournesol pousser, en pensant aux habitants de Fukushima, et cela m’encourage†.
Le responsable a le projet de faire un grand labyrinthe avec des tournesols et veut que les enfants de Fukushima qui actuellement ne peuvent pas jouer dehors, y prennent du plaisir. Vous pouvez voir le projet ici.
Cependant, le problème se posera ensuite. Certes, les tournesols absorbent la radioactivité, mais celle-ci ne disparaîtra jamais. Où va-t-on jeter les tournesols fanés et pleins de radioactivité ? Le journal ne le dit pas.

(message suivant : 21 aoà»t)